کار آفرینی اجتماعی و نقش آن در توسعه پایدار روستاها

اصغر پناهزاده، دکتر حسینی نیا، محمد محرم زاده

چکیده

کارآفرینی اجتماعی یکی از ابعاد مهم و رو به گسترش در فعالیت های کارآفرینی کشورهای صنعتی جهان، که دارای  سابقه زیاد می باشد. کار آفرین اجتماعی پدیده نوظهور است که میان سازمان های غیردولتی رواج گردیده است که با انجام فعالیت های اجتماعی مخاطره آمیز، کسب و کار با هدف های اجتماعی سعی در ایجاد ارزش های اجتماعی و رفع مشکلات و معظلات اجتماعی دارد. در کشور ما حمایت دوست از افراد و گروه های کارآفرینی و جهت حل معظلات بیکاری و پیامد های مخرب ناشی از آن از یک سو و از سوی دیگر توجه به موسسات و مراکز دانشگاهی به بحث اقتصادی کار آفرینی باعث شده که از جنبه های زیست محیطی و اجتماعی کارآفرینی غافل شوند، که می تواند در دراز مدت مشکلاتی را ایجاد نماید. این موضوع در روستا ها که از توسعه صنعتی برخوردار نبوده بیشتر به چشم می خورد.از طرف دیگر ابعاد قابل توجه و تامل توسعه، بعد اجتماعی آن می باشد، که می توان کارآفرینی اجتماعی را محور توسعه روستاها دانست.

این مقاله سعی دارد ساختارهای کارآفرینی اجتماعی را بررسی کرده و مقایسه آن با سایر ابعاد کار آفرینی را انجام دهد و اهمیت کاربرد آن در تحقیق توسعه پایدار اجتماعی به ویژه توسعه پایدار روستاها را روشن نماید. امید است این تحقیق بتواند با آشنا نمودن خوانندگان و کار آفرینان زمینه را برای ایجاد انگیزه کارآفرینی اجتماعی در روستاها فراهم نمائد.

کلید واژه: کار آفرینی – کار آفرینی اجتماعی- توسعه- توسعه پایدار- روستا

مقدمه:

کار آفرینی اجتماعی از جمله موضوعاتی است که در عرصه کارآفرینی در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است.  زبان کارآفرینی اجتماعی ممکن است نو و تازه باشد ولی پدیده تازه نیست بلکه ما همواره کارآفرینان اجتماعی داشتیم ولی در حال حاضر آن ها را به این نام نمی خوانیم.

آنها افرادی هستند که ما امروزه از نهادهایی که استفاده می کنیم،بنا نهاده اند. البته نام کارآفرینی اجتماعی از این باب دارای اهمیت و ارزش است که حد و مرز این بخش را مشخص می سازد.

علاوه بر سرمایه گذاری های نوآورانه و غیرانتفاعی،کارآفرینی اجتماعی می تواند شامل شرکت های تجاری با هدف اجتماعی همانند بانک های انتفاعی، توسعه و سازمان های مختلط که عناصر انتفاعی و غیر انتفاعی را با یکدیگر ترکیب می کند، باشد.لازم به ذکر است که این زبان جدید حوزه عمل ما را گسترش می دهد.کار آفرینان اجتماعی از کارآمد ترین روش های خدمت به فعالیت های اجتماعی استفاده می کنند.[1]

امروزه بحران بیکاری تمامی جنبه های اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی یک جامعه را به شدت تحت تاثیر  قرار می دهد، این تاثیرات، اثرات غیرقابل جبران نیز بر جای می گذارد. که این بحران و پیامد اجتماعی آن نه راه حل فوری و اخلاقی دارند و نه همه  آن ها محور همه جانبه دارند بلکه امکان حل یکپارچه و کوتاه مدت امکان پذیر می باشد. بسیاری از  جوامع از جمله راه حل های برون رفت از این بحران را کارآفرینی می دانند و توجه شایانی به این موضوع دارند.[8]

امروزه بحث کارآفرینی به روستاها نیز کشیده شده است، اما توسعه کار آفرینی تنها استراتژی مناسب برای توسعه اقتصادی روستاها نیست ولی به نسبت استراتژی های دیگر کم هزینه تر می باشد، و مناسب محیط های روستایی هست.

با توسعه کار آفرینی و ایجاد کسب و کارهای کوچک در روستاها باعث رشد اقتصادی روستاها شده است و این امر باعث کاهش پدیده نامناسب مهاجرت به شهر ها می شود. روستا ها همانند دیگر جوامع مملو از فرصت هایی است که کشف نشده است که با کشف و بهره برداری از این فرصت ها و ایجاد کسب و کارهای جدید و رقابت پذیر بر مبنای آن می توان مزایای زیادی برای ساکنان روستاها به همراه آورد .[3]

چالش های اشتغال و بیکاری نه به عنوان مهمترین مسائل اجتماعی کشور به شمار می رود بلکه با توجه به رشد جمعیت در دهه گذشته می توان از آن به عنوان مهمترین چالش کشورها در دهه های آینده نام برد. این چالش ها (بیکاری و اشتغال) پیامد هایی را به دنبال دارد که از جمله آن می توان به گسترش فقر،اعتیاد،فحشا، دزدی و ناهنجاری های اجتماعی و اخلاقی که موجبات به خطر انداختن انسجام اجتماعی خواهد شد.

کارافرینی چیست و کارآفرین کیست؟

در موضوع کارآفرینی این سوال اساسی می باشد که ذهن همگان را درگیر خود می کند.کار آفرینی مفهوم جدیدی نیست، بلکه ریشه آن به قرن 18 میلادی برمی گردد یعنی زمانی که ریچارد کانتیلون عوامل اقتصادی را به سه گروه تقسیم کرد. 1. مالکان زمین 2. عوامل اقتصادی دستمزد بگیر 3.عوامل اقتصادی که با قبول خطر در بازار بورس فعالیت می کنند[6].  ژان باتیست سی (Jean Baptistesay) اولین کسی بود که در نقش حیاتی کارآفرینان در جابه جایی صنایع اقتصادی بر اساس اصول بهره وری تاکید کرد. در سال 1800 میلادی ژان باتیست سی کارآفرینی را مختص رد می دانست که صنایع اقتصادی را از حوزه ای با بهره وری پائین تر به حوزه ای با بهره وری و سود بالاتر منتقل می کند.[6]

شومپیتر کارآفرینی را به عنوان نیروی به هم زننده اقتصاد به کار برد و آن را با عنوان «تخریب خلاق» نام گذاری کرد. وی در کتاب خود با عنوان «تئوری توسعه اقتصادی» بین مفهوم نوع آوری و اختراع تفاوت قائل شده است و نوع آوری را استفاده از ریسک اختراع برای ایجاد یک محصول یا خدمات تجاری می داند. به نظر وی نوآوری عامل اصلی ثروت و ایجاد تقاضاست. بنابراین کار آفرینان مدیر با مالکانی هستند که با راه اندازی یک واحد تولیدی – تجاری از اختراع بهره برداری می کنند.

کارآفرینی شومپیتری شامل سه ویژگی اساسی است.

1-      کارآفرینی قابل درک است. اما نمی توان با به کار بردن قوانین معمولی و استنباط از حقایق موجود به طور عملی آن را پیش بینی نمود.

2-      کارآفرینی رویدادها و نتایج بلند مدت را شکل می دهد و برای اینکه موقعیت های مطلوب موفقیت های اقتصادی و اجتماعی را تغییر می دهد.

3-      کثرت و تکرار رویدادهای کارآفرینان به کیفیت نسبی نیروها،تصمیمات فرد، اقدامات و الگوهای رفتاری بستگی دارد. [6]

شومپیتر همانند ژان باتیست سی مفهوم کارآفرینی را با فعالیت های کارآفرینی مرتبط می سازد که این امر به ترکیبات جدیدی در تولید می انجامد. به همین دلیل برخی از اقتصاد دانان نگرش گسترده تر در مقابل کارآفرینی دارند. کینزرنز بر لزوم کارآفرینی جهت بهره برداری از فرصت های کشف نشده تاکید می کند. از سوی دیگر شولتز کارآفرینی را توانایی مقابله با عدم توازن می داند و توانایی پرداختن به ابهامات،ریسک پذیری نقطه ثقل مفهوم مایسنر از کارآفرینی است. [13]

دراکر کارآفرینی را منظری برای تغییر می داند که همیشه در جستجوی تغییرات است او نسبت به آن تغییر از خود واکنش نشان می دهد.

شومپیتر معتقد است که کارآفرین مدیر نیست که فرآیند تولید را نظارت کند بلکه او فعالیت های معمولی را برمبنای تجارب گذشته انجام می دهد،اما خطر ابهامات را می پذیرد و در فعالیت هایی شرکت می کند که تاکنون انجام نشده است. به طور خلاصه کارآفرین فردی است که ترکیبات جدیدی را در تولید معرفی می کند.

به رغم اینکه تصور عمومی این است که کارآفرینان با انگیزه ثروت اندوزی تحریک می شوند.خلق کسب و کارهای مخاطره آمیز جدید محدود به بخش اقتصادی نیست.

تامپسون و بولتون معتقدند کارآفرینان افرادی هستند که از روی عادت، برای ایجاد ارزش از فرصت های به دست آمده به خلاقیت و نوآوری روی می آورند.

کائو(kao) کارآفرینی را به عنوان فرآیند افزودن چیزی جدید (خلاقیت) و متفاوت(نوآوری) به منظور خلق ثروت برای افراد و ارزش افزوده برای جامعه تعریف می کند.[11]

این تعریف به یافتن کارآفرینان اجتماعی کمک می کند.

1-      کسب و کارهای بازرگانی (انتفاعی)که تعهداتی برای کمک به جامعه  و محیط با راهبردها و هدایای مالی دارند.

2-      موسسات اجتماعی که دارای اهداف اجتماعی وسیعی هستند اما در عین حال کسب و کار تجاری دارند.

3-      بخش داوطلبانه

کار آفرینان چهار نوع سرمایه ایجاد می کنند.

1-      سرمایه مالی؛ ایجاد ثروت را نشان می دهد که نتیجه ی یک کسب و کار انتفاعی است.

2-      سرمایه اجتماعی؛ منابع جامعه را نشان می دهد که نوعا نتیجه کارآفرینی اجتماعی است.

3-      سرمایه هنری؛ چیزهای ناملموس تری را نشان می دهد که زندگی انسان ها را پر نشاط می کند و احساس خوشایندی ایجاد می کند.

4-      سرمایه محیطی؛ که با پایداری منابع طبیعی سر و کار دارد.

بعضی کسب و کارها،سرمایه مالی و اجتماعی ایجاد و از محیط نیز محافظت می کنند. و برخی نیز تمامی این سرمایه ها را به صورت توامان ایجاد می کنند. البته بعضی کسب وکارهای انتفاعی به علت تمرکز قوی مالی برای کسب قدرت و ثروت،سرمایه اجتماعی، هنری و محیطی را ویران می سازند، علاوه بر آن فقدان منابع مالی با سرمایه مالی می تواند کارآفرینی اجتماعی را محدود سازد و مانع توانایی کارآفرینان اجتماعی برای خلق سرمایه اجتماعی شود.[6]

تعاریف کارآفرینی اجتماعی:

کارآفرینی اجتماعی به عنوان رویکردی نوآورانه برای برخورد با نیازهای جامعه با تاکید بر حل مشکلات اجتماعی و از بین بردن مرزهای سنتی بخش خصوصی و دولتی و غیر دولتی می باشد. زمانی که با مفاهیم کارآفرینی اجتماعی آشنا می شویم برای ما مشخص می شود که در بطن این مفهوم رفع مشکلات اجتماعی،خلق و نهادینه کردن ارزش های اجتماعی از اهداف اساسی و کلیدی محسوب می شود.[2]

پس می توان گفت که هر جامعه می تواند با شناخت درست از مفهوم کارآفرینی اجتماعی گام های اساسی در راستای توسعه اجتماعی و بهبود وضعیت اجتماعی بردارد. لذا جهت شناخت بهتر ما باید با ادبیات موضوع و تعاریف کارآفرینی اجتماعی و به دنبال آن شناخت کامل کارآفرینی اجتماعی آشنا شویم.

بعضی از محققین می گویند:آن شرکت های اجتماعی که فعالیت انتفاعی انجام می دهند در جهت حمایت از دیگر فعالیت های غیر انتفاعی به نظر کارآفرینان اجتماعی می آيندو بعضی دیگر از محققان استدلال می کنند که آن سازمان های انتفاعی که ممکن است فعالیت نوآورانه ای نسبت به ایجاد سرمایه اجتماعی انجام دهند از لحاظ اجتماعی کارآفرینانه تصور می شود.

لاری شاین (Larry shinn) معتقد است که مفهوم کارآفرینی اجتماعی اصول کارآفرینی را با تمرکز بر کسب و کارهای سود آور هم برای توسعه اقتصادی و هم برای کالاهای عمومی به کار می گیرد.[13]

جانسون در بررسی کارآفرینان اجتماعی در بحث خصوصی کانادا بیان می کند که این افراد با حس نیرومندی نسبت به عدالت اجتماعی به فعالیت های انتفاعی به عنوان ابزاری برای رسیدن به هدف می نگرند.[16]

درایتون کارآفرینان اجتماعی را افراد خلاق می داند که قابلیت تغییر عقیده خود را دارند و توانایی هایی از جمله تشخیص فرصت ها،سبک رهبری جمعی،توانایی کارتیمی و انگیزه بلند مدت جامعه گرا را دارا می باشند. اگرچه بیشتر این ویژگی ها ممکن است منحصر به کارآفرینان اجتماعی نباشد و سایر افراد کارآفرین هم این ویژگی ها را داشته باشند، اما کار آفرینان اجتماعی با دارا بودن این ویژگی ها در ابتکار ها و تاثیراتی که بر جوامع خواهند گذاشت متفاوت از دیگر کارآفرینان خواهد بود.[15]

در خصوص کارآفرینی اجتماعی و کارآفرین اجتماعی تعاریف زیادی شده است که دراین قسمت به برخی از مهمترین آن ها اشاره می شود.

-         کارآفرین اجتماعی یک زمینه نوظهوری است که شامل سازمان های غیرانتفاعی است این سازمان ها افراد را در شروع کسب و کارهای انتفاعی یاری می دهند،سازمان های غیرانتفاعی که برای ایجاد نقدینگی برای برنامه هایشان، ارزش اقتصادی ایجاد می کند از منابع در دسترسی به گونه ای خلاقانه برای موضوعات اجتماعی استفاده می کنند.

-         کارآفرینی شامل توسعه برنامه های نوآورانه برای کمک به بهبود معیشت کسانی است که فاقد کسب و کار و قدرت مالی هستند یا در استفاده از فرصت های خدمات اجتماعی با محدودیت مواجه اند.[6]

-         کارآفرینی اجتماعی زمینه نوظهوری است که به ویژه در میان سازمان های غیر انتفاعی رایج شده است و عامل فعالیت های اجتماعی مخاطره آمیز در زمینه توسعه اجتماعی می شود.[6]

-         کارآفرین اجتماعی،کسی است که کسب وکار غیرانتفاعی را برای ایجاد درآمد جهت هزینه کردن خدمات اجتماعی متقبل می شود .[6]

شاید بتوان گفت که بهترین تعریف از کارآفرینی اجتماعی را به گریگوری دیس نسبت داد. دیس می گوید: کارآفرین اجتماعی شور و شوق یک رسالت اجتماعی را با بینش تجاری و بازرگانی ترکیب می کند .[6]

کارآفرین اجتماعی همانند دیگر فعالیت های کارآفرینی داری مراحل و فرآیند هایی است که در زیر به این فرآیند ها اشاره می شود.

کارآفرینی اجتماعی در سه مرحله به فرآیند های خود ادامه می دهد.

اجرا: شروع کار و هدایت طرح برای رسیدن به نتیجه رضایت بخش .[6]

تعریف روستا:

روستا عبارت است از محدوده ای از فضای جغرافیایی که واحد اجتماعی کوچک مرکب از تعداد خانواده که نسبت به هم دارای نوعی احساس دلبستگی،عواظف و علایق مشترک هستند، در آن تجمع می یابند و بیشتر فعالیت هایی که برای تامین نیازمندی زندگی خود انجام می دهند. تامین نیازها از طریق استفاده و بهره گیری از زمین و در درون محیط مسکونی شان صورت می گیرد.

بر اساس مطالعات جهانی، تعریف روستا در کشورهای مختلف دارای تفاوت هایی می باشد. به طور مثال( در آمریکا بیشتر بر مفهوم مناطق روستایی تاکید می شود که بیانگر نواحی چگالی جمعیتی کم است در حالی که در بعضی کشورهای دیگر همانند ایران نیز روستا بر اساس میزان جمعیت تعریف می شود.

مشکلات و معضلات روستا ها در تمامی جهان ناشی از دو مسئله اساسی است

اولی کمبود امکانات اجتماعی (ضعف در زیرساخت ها)

(در اکثر جوامع روستایی ضعف زیر ساخت ها از جمله امکانات رفاهی و زیر ساخت های ارتباطی و اشتغال مداوم و عدم بهره مندی از تکنولوژی روز می باشد).

دومی کمبود در آمد؛ (ضعف اقتصادی)

(در این جوامع به دلایلی که اشتغال ها فصلی بوده و بیشتر از راه کشاورزی و دامداری می باشد و با وجود عوامل طبیعی مانند خشکسالی،سیل و سرما باعث مشکلات کمبود درآمد و ضعف اقتصادی می شود).

توسعه روستایی:

از چند سده اخیر و با گسترش پرشتاب فناوری و صنعت در دنیا،عقب ماندگی روستا ها بیشتر آشکار گردیده است. از آنجایی که ساکنان روستا به نسبت ساکنان شهرها از خدمات اتماعی کمتری برخوردار هستند و از سویی درآمد های آن ها کمتر می باشد این قشر از افراد فقیر تر و آسیب پذیر تر می باشند این عوامل و عوامل دیگر مانند پراکندگی جغرافیایی روستاها،نبود صرفه اقتصادی برای ارائه خدمات اجتماعی ، حرفه ای و تخصصی نبودن کشاورزی و متعاقب آن بهره وری کم از کشاورزی و محدودیت منابع ارضی در مقابل رشد جمعیت وعدم مدیریت صحیح مسئولان باعث مشکلاتی از حمله مهاجرت بی رویه آنان به مناطق شهر و در نتیجه خالی شدن بعضی از مناظق روستایی از سکنه و رها شدن اراضی طبیعی و غیره به وجود می آید. به همین دلیل جهت رفع فقر شدید مناطق روستایی، ارتقای سطح کیفی زندگی آنان و ایجاد اشتغال و افزایش بهره وری،تمهیدات، توسعه روستایی متولد شد.

در گذشته سیاست هایی جهت توسعه روستا ها برنامه ریزی شد که صرفا بر توسعه کشاورزی متمرکز گردید که نتایج آن ها نشان داد که  توسعهروستاها صرفا از این روش (توسعه کشاورزی) محقق نمی شود. روستا جامعه ای است که دارای ابعاد اجتماعی مختلف است و بنابراین نیازمند توسعه همه جانبه می باشد، که در این میان توجه به کارآفرینی روستایی به ویژه کارآفرینی اجتماعی که بستری مناسب جهت توسعه و پایداری روستا ها می باشد یک امر ضروری و مناسب هست.

شاخه های کارآفرینی در روستاها:

روستاها با توجه به پتانسل هایی که دارند ، کار آفرینی در روستا ها را می توان به طور کلی به موارد زیر اشاره نمود.

1-    صنایع روستایی و تبدیلی:

این موارد شامل فعالیت هایی است که مربوط به ساخت و تبدیل و تعمیر می شودکه جزئی از مجموعه بزرگی از فعالیت ها شامل فعالیت های غیر کشاورزی،امور بازرگانی، خدمات ساختمانی و ترابری نیز فعالیت های مهمی را متن بخش روستایی تشکیل می دهند. می توان نمونه هایی از این نوع صنایع را در تعمیر قطعات ماشین آلات کشاورزی و یا حتی تولید این قطعات در روستاها و یا ایجاد بستر مناسب جهت راه اندازی صنایع تبدیلی مواد اولیه به محصولات دیگر را عنوان نمود که این صنایع این خصوصیات را دارند که برای احداث آن سرمایه چندانی نیاز ندارند.

صنایع دستی:

صنایع دستی از جمله صنایع ریشه دار در مناطق روستایی می باشد که به جرأت می توان گفت روستاها زادگاه این صنایع می باشند. اینگونه مصنوعات یا مورد استفاده شخصی و خانوادگی قرار می گیرد. با توجه به ویژگی های صنایع دستی از جمله تأمین مواد اولیه بومی و منطقه ای و ارزش افزوده زیاد و همچنین نیاز به سرمایه کم به نسبت صنایع دیگر و اصالت طرح ها و نقش ها و نیز قابلیت گسترش در مناطق شهری،روستایی و عشایری می توان در این خصوص سرمایه گذاری نمود، روستا ها به لحاظ تأمین مواد اولیه مورد نیار که در آن مناطق به وفور به دست می آید بستری مناسب جهت اشتغال و کارآفرینی می باشد.[8]

صنعت گردشگری (توریسم)

صنعت گردشگری در این اواخر جزو صنایع رو به رشد در جهان به شمار می رود و سرمایه گذاری وسیعی در این خصوص صورت گرفته است. عمدتاً گردشگران به دو دلیل به یک کشور می روند. یا می خواهند آثار باستانی،فرهنگی،هنری و اجتماعی آن را مشاهده کنند و یا می خواهند از مناظر طبیعی دیدن کنند. که روستاها به دلیل حفظ اصالت فرهنگی و هنری و اجتماعی و نیز در بعضی موارد وجود بناهای تاریخی و نیز مناظر زیبا و بکر بستری مناسب  جهت سرمایه گذاری و ایجاد کارآفرینی می باشند.

فروش تولیدات اولیه خانگی:

روستاییان تولیداتی که انجام می دهند، در برخی موارد مازاد بر مصرف هستند که این مازاد مصرف افزون بر نیازهای داخلی آن هاست که می تواند برای کسب درآمد روستائیان مفید باشد. در اغلب شهرستان ها بازارهایی وجود دارد که به «هفته بازار» معروف می باشد. روستاییان تولیدات مازاد خود را در این بازارها عرضه می کنند. این محصولات به دو دلیل عمده مورد توجه مشتریان قرار می گیرد.

اولاً این محصولات به شیوه سنتی بدون افزودنی های صنعتی تولید می شود.

ثانیاً این محصولات چون بدون واسطه به بازار می آید لذا ارزانتر به دست مشتری می رسد.

شهرنشینان به این دو دلیل رغبت زیادی جهت تهیه مایحتاج خود از این بازارها دارند.[7]

پیش نیاز اساسی توسعه کارآفرینی در روستاها همانند شهرها مستلزم تاکید بر سه مورد زیر می باشد.

الف) توسعه فرهنگ کارآفرینی:

فرهنگ کارآفرینی نوعی فرهنگ اجتماعی است که رفتار کارآفرینانه را حمایت و تشویق می کند، در توسعه فرهنگ کارآفرینی اهدافی چند دنبال می شود؛

·         ایجاد بستر لازم برای تربیت کارآفرینان روستایی

·         تشویق روستائیان به مشارکت به صورت فعال در طرح های کارآفرینی روستایی

·         تشویق سازمان های دولتی و غیر دولتی برای حمایت از فعالیت های کارآفرینی در روستا

ب) آموزش کارآفرینی:

راه اندازی و اداره یک واحد اقتصادی فعال نیازمند دانش تخصصی و مهارت های علمی است که اغلب جوانان و افراد روستا از دانش و مهارت کمتری برخوردار هستند لذا بزگزاری دوره های آموزشی کارآفرینی و نیز ارائه مشاوره در زمینه کارآفرینی از اهداف و سیاست های عمده توسعه کارآفرینی در روستاهاست.

ج)توسعه زیر ساخت های کارآفرینی:

باتوجه به عدم وجود زیرساخت های کارآفرینی در روستاها نیاز اساسی جهت فراهم آوردن این زیر ساخت ها از جمله امکان دسترسی به سرمایه خصوصاً سرمایه های مخاطره پذیر، اعطای وام به کارآفرینان – توسعه امکانات حمل و تقل و گسترش سیستم های اطلاعاتی و ارتباطی، اتصال به منابع اطلاعات و دانش همگانی و به روز، گسنرش امکانات زندگی و آسایش و رفاه در روستاها و... از جمله مواردی هستند که زمینه را برای کارآفرینی در روستاها فراهم می کند.[8]

بنابراین با توجه به ویژگی های کارآفرینان اجتماعی که منفعت جمع را به منفعت خویش ترجیح می دهند و ارزش های مورد درخواست کارآفرینان اجتماعی برخلاف کارآفرینان دیگر، برای هدف کمک به جمعیت غیر مفید و فراموش شده ای است که با مبالغ کمتر پول برای ساماندهی آنان منطقه ای را می تواند تغییر دهد. و کارآفرین اجتماعی کمک می کند تا برای بخش های معینی از اجتماع یا جامعه بزرگی فوایدی ایجاد شود. می توانند در توسعه نقش مهمی را ایفا کنند.

در ادبیات کار آفرینی سنتی به طور کلی دو رویکرد وجود دارد.[5]

1-      رویکرد کیستی کار آفرینان اجتماعی؛

این رویکرد بر شناخت ویژگی های شخصیتی کارآفرینان اجتماعی تمرکز دارد که برخی از این ویژگی ها به شرح زیر است.

·         جسارت

·         مسئولیت پذیری و پاسخ گویی

·         ماموریت گرایی

·         پشتکاری

·         سازگاری